Jerzy Kwaśniewski: Polska zrzekła się suwerenności w obszarze edukacji [WIDEO]

Ordo Iuris

· W Sejmie RP miała miejsce konferencja „Polska szkoła – dekonstrukcja i fundamentu odbudowy”.

· Wydarzenie zorganizowało Stowarzyszenie „Nauczyciele dla Wolności”, we współpracy z Koalicją Ruch na rzecz Ocalenia Polskiej Szkoły.

· Podczas konferencji głos zabrał prezes Ordo Iuris, który wygłosił wykład pt. „Czy i jakim sposobem Polska może odzyskać inicjatywę edukacyjną”.

· Jerzy Kwaśniewski wskazał, że problemy polskiej szkoły wynikają z dobrowolnego zrzeczenia się przez rządzących suwerenności w obszarze edukacji.

· Podkreślił też konieczność sprzeciwu wobec działań, które naruszają prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami.

Adw. Kwaśniewski rozpoczął swoje wystąpienie od przytoczenia fragmentu preambuły Konstytucji RP. Wskazał, że ustawa zasadnicza nadaje rodzinie rolę podstawowej jednostki organizacyjnej państwa.

- Konstytucja RP jasno podkreśla pierwszeństwo wychowawcze rodziców. Co to znaczy? To, że rodzice mają prawo do wychowywania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Ale to nie wszystko. To wprost odpowiada Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Czytamy tam, że rodzice mają prawo pierwszeństwa w wyborze nauczania, jakie ma być dane ich dzieciom. Ta zasada 80 lat temu nie budziła żadnych wątpliwości – wskazał prezes Ordo Iuris.

Podkreślił również, że rodzice mają prawo wyboru modelu edukacji, z którego będą korzystały ich dzieci.

- Gdyby państwo narzuciło model wychowawczy, gdyby państwo narzuciło jednolity model programowy, wybór rodziców byłby fikcją. Odebrano by im ich konstytucyjne prawo. Jeżeli nie ma szkół wyznaniowych, jeżeli nie ma szkół niepublicznych, które konkurują ze szkołami publicznymi w zakresie podstawy programowej, nie ma prawa wyboru – zauważył.

Jerzy Kwaśniewski podkreślił również, że podstawową zasadą ustrojową, dotyczącą również funkcjonowania oświaty, jest zasada subsydiarności, czyli pomocniczości.

- Co to jest subsydiarność? To zasada, która podkreśla, że wspólnoty niższego rzędu nie potrzebują wytycznych, standardów, podstaw programowych, jeżeli tylko wypełniają swoje zadania – mówił prawnik.

Zauważył również, że placówki oświatowe nie mogą działać wbrew woli rodziców.

- Władza szkoły pochodzi od rodziców. Szkoła wypełnia zadania powierzone przez rodziców. Kiedy państwo, kiedy samorząd terytorialny może zaingerować? Wtedy, kiedy dochodzi do patologii, nie wcześniej – zaznaczył adw. Kwaśniewski.

Wskazał on także na zadanie nauczycieli w systemie oświaty.

- Subsydiarność oznacza także szczególną rolę nauczycieli i ich niezależność, zarówno jako korporacji zawodowej, jak i niezależność indywidualną. Niezależność przede wszystkim wobec państwa. Dla nich najbliższym partnerem są rodzice. Nauczyciel jest realnie niezależny, bo on, w ramach zasady pomocniczości, wykonuje część władzy rodziców, która została mu powierzona – nadmienił.

Prezes Ordo Iuris podkreślił również, że „po stronie szkoły leży konieczność możliwego włączenia rodziców w zarządzanie szkołą. Stworzenia pewnych instytucji prawnych, które to umożliwiają”.

Prelegent zaznaczył też, że polskie władze w dużej mierze zrzekły się prerogatyw Polski w zakresie kształtowania własnego systemu edukacyjnego.

- Co stoi na przeszkodzie, żeby taka szkoła w Polsce zaistniała? Otóż, brak suwerenności. Polska nie jest i nie chce być suwerenna w obszarze edukacji. Tej suwerenności zrzeczono się za pomocą dziesiątek działań faktycznych: strategii przyjmowanych na poziomie europejskich, przyjmowanych zaleceń, wytycznych standardów, międzynarodowych szkoleń, międzynarodowych systemów finansowania, podnoszenia kompetencji, uznania autorytetu międzynarodowych gremiów, traktowania jako prawo obowiązujące miękkich wytycznych gremiów ONZ-owskich – zauważył.

Jerzy Kwaśniewski powiedział też, że „Polska nie jest zobowiązana do stosowania tych wszystkich standardów, wytycznych. Ale Polska chce od dwudziestu kilku, od trzydziestu lat stosować te zalecenia. A najgorszym rodzajem niewoli jest niewola z nawyku”.

Podkreślił ponadto, iż, zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej, to państwa są suwerenne w zakresie kształtowania systemu oświaty, a zasadą obowiązującą w Unii jest „wyłączenie jakiejkolwiek harmonizacji przepisów ustawowych i wykonawczych państw członkowskich”.

Polskie władze zdecydowały się jednak scedować te kompetencje na rzecz instytucji unijnych.

- Zgodziliśmy się stworzyć niezależny od traktatów europejskich, równoległy byt, w postaci systemu nadzorującego edukację i daliśmy na to pieniądze w obce ręce. Nasze rządy, systematycznie, od 30 lat z tej suwerenności rezygnowały – nadmienił prezes Ordo Iuris.

Zauważył jednak, że jest możliwe cofnięcie skutków tych postanowień.

- Sąd to decyzje odwracalne. Rzeczpospolita Polska może wciąż odzyskać inicjatywę edukacyjną. Wymaga to decyzji rządu, wymaga to polityki komunikacyjnej – zaznaczył.

W jaki sposób może to być zrealizowane?

- Można wszcząć proces wycofywania się z sytemu harmonizacji i unifikacji i nie stanowi to opuszczenia Unii Europejskiej. Można nawet stworzyć dwa systemy w ramach Unii. Jedne kraje będą się chciały głęboko unifikować w ramach edukacji włączającej, a inne postawią na edukację klasyczną – poinformował adw. Kwaśniewski.

Zwrócił również uwagę na rolę obywateli i tworzonych przez nich organizacji, w procesie odzyskiwania polskiej szkoły.

- Przypominajmy, że zarówno dla Rzeczypospolitej Polskiej, jak i dla Unii Europejskiej, fundamentalną zasadą jest pomocniczość, że nie wolno nam odebrać prawa do edukacji domowej, do prowadzenia szkół niepublicznych oraz wyboru dla naszych dzieci szkół, które będą uwzględniały nasze pierwszeństwo wychowawcze, w tym szkół wyznaniowych - wskazał.

Jerzy Kwaśniewski dodał, że, w przypadku przekraczania przez władzę jej kompetencji w dziedzinie oświaty, może być konieczne obywatelskie nieposłuszeństwo.

- Potrzebny jest rozwój organizacyjny wszystkich środowisk, które budują tę tkankę obywatelską, która umożliwia egzekwowanie naszych praw i wolności. Jeżeli ten rząd zaprowadzi obowiązek deprawacji dzieci w szkołach, to będziemy wzywali, żeby rodzice nie szanowali tej ustawy, żeby odrzucili tę ustawę, żeby zabierali dzieci z tych lekcji, a nasi prawnicy staną przy nich i będą ich bronić – zakończył.